20 Ekim 2024 Pazar 19:00-19:45
Di 100 saliya Komara Tirkiyeyê de vegera malê / Türkiye’nin 100. Yılında Eve Dönüş
Çayan Okuduci
Moderatör: Ferhat Yaşar
Kitap Sohbeti
Kıraathane Kitap Şenliği'ne altı yıldır düzenli olarak katılan Lîs Yayınevi'nin etkinliğe ilişkin notu şu şekilde:
Komara Tirkiye sed sal li pişt xwe hişt. Di sedsaliya Komarê de gelo bersiva Wêjeya Kurdî çi bû? Di vegera malê de zehmetiyên ku derketine û derten çi ne û di kîjan astê de ne? Bersiva sîstemê bi çi rengî û nêzikatî xwe daye der? Rewş û halê Wêjeya Kurdî di sîstema Tirkiyeyê de çi ye û bi çi awayî serî bilind kiriye? Û xebatên ku tên kirin li hemberî wî astengiyên dijwar bi çi rengî xwe diyar kirine? Vê sedsalê bênavber, bi her alî ve û qad bi qad li hemberî zimanê kurdî polîtîkayên gefxwarin, binpêkirin, ji orte-rakirin tê meşandin. Li hemberî erîşa li ser ziman di qada dijitalê de ziman xwe çawa diparêze û bi îmkanên berfireh hatiye kîjan astê. Halê hazir nivîskar û xwînerên vî zimanî dibin tehdîdeke giran de li ber xwe didin. Nivîskarên ku bi zimanên biyanî dinivîsin û pişt re vegeriyane malên xwe li hemberî wêje û xwînerên wan bandorek çawa kirine? Li ser van babetan pirtûka Çayan Okuducî ya dawî a bi navê Bêxweda bi moderatoriya Ferhat Yaşar ew ê bê nirxandin.
Çayan Okuduci: Li navçeya Amedê ya Farqînê ji dayik bûye. Ji bîst salan zêdetir e Beyoxliya Stenbolê dijî. Sê pirtûkên wî yê bi tirkî, yek jî kurdî heye. Her wiha ji tirkî bo kurdî wergera helbestan kiriye û wek pirtûk hatine çapkirin. Li malper û kovarên matbu dinivîse. Bê navber çar sal in ku li ser wêjeya kurdî nivîsên nirxandinê dinivîse.
Ferhat Yaşar: Sala 1991an li Îdirê ji dayik bûye. Zanîngeha Aydinê ya Stenbolê beşa Rojnamegeriye dawî kiriye. Ji 2019an ve li Gazete Duvar’a rojnamegeriyê dike û nûçeyên Kurdî û Tirkî amade dike.
***
Türkiye’nin 100. Yılında Eve Dönüş
Türkiye Cumhuriyeti yüzyılı geride bıraktı. Bu yüzyıl içinde Kürt Edebiyatı nasıl bir cevap ortaya koymuştur? Kürt Edebiyatı’na onun yazınsal dünyasına dönüşün yani “Eve Dönüş” yolunda karşılaşılan zorlukların getiri ve götürüsü nelerdir. Sistemin verdiği cevaplar, Kürtçe’nin yüzyıldır baskı altında oluşunun kırıldığı dijital yazınsal mecrası nasıl bir profil önümüze koyuyor. Kürtçe okur-yazar kitlenin bunca saldırı, tehdit altında yaşam mücadelesi verdiği edebiyatına yaklaşımı ve yansımaları neleri kazandırmıştır? Yazar, şairi kadar okuru da sürekli tehdit altında olan Kürt Dili, Cumhuriyetin 100. yılında kendi direnişiyle ve imkânlarıyla yarattığı özerk alanın topluma olan etkisinin sonuçları bize neyi gösteriyor. Farklı dillerde yazan Kürt yazar ve şairler Kürtçe’de verdikleri eserlerle edebiyat ve okur dünyasında nasıl karşılandı ve neleri yerinden oynattı? Tüm bu bağlamlar ekseninde Çayan Okuduci’nin son kitabı olan Bêxweda üzerinden Ferhat Yaşar moderatörlüğünde tartışılacaktır.
Çayan Okuduci: Diyarbakır-Silvan doğumlu. Türkçe olarak yayımlanan üç şiir kitabı bulunmakta. Kürtçe olarak ilk şiir kitabı Bêxweda 2023’de Kürt okurla buluştu. Türkçe’den Kürtçe’ye çevirdiği şiirler kitap olarak yayımlandı. Gerek matbu gerekse dijital mecralarda Kürtçe yazılan eserler hakkında inceleme yazılarını yazmaya devam ediyor.
Ferhat Yaşar: 1991 yılında Iğdır’da doğdu. İstanbul Aydın Üniversitesi Gazetecilik Bölümü mezunu. 2019’dan bu yana Gazete Duvar’da muhabir olarak çalışıyor. Yaşar, Kürtçe ve Türkçe haberler yapıyor.
Etkinlik dili Kurmancî'dir.
Düzenleyen: Lîs. Yer: Kıraathane 5. kat.