2025 Nisan Kıraathane
Kıraathane İstanbul’da Mart ayında yapmayı planladığımız bazı etkinlikleri yapamadık. Erteleme duyurularında “olağanüstü koşullar sebebiyle” ibaresini görmüş olabilirsiniz. Gerçekten de olağanüstü koşullardan belki de tarihi bir dönüm noktasından geçiyoruz. Herkesin sokakta olduğu bir sırada etkinlik yapmak, herkesin sosyal medyada eylemleri duyurduğu bir sırada bu etkinliklere dair mesajlar atmak kolay değil; anlamlı da değil…
Kıraathane siyasi bir kurum değil, ama şu ara karşı karşıya olduğumuz ikilem de siyasete dair bir ikilem değil, bunun çok daha ötesinde. Kıraathane İstanbul Edebiyat Evi olarak tabii ki ifade özgürlüğünün, demokrasinin, seçme seçilme özgürlüğünün tarafındayız. Sokakta da, etkinlik salonlarında da. Mitinglerde de, atölyelerde de... Kapanıncaya kadar da öyle olacak.
***
İstanbul Edebiyat Evi, 7 yıldır her ay olduğu gibi Nisan ayında da sergi ve etkinlikleriyle herkese açık. Bütün zorluklara, imkânsızlıklara rağmen. O kadar ki Kıraathane kurulduğundan beri bu kadar güçlük içinde olmamıştı denebilir. Desteklerini esirgemeyen Kıraathane dostlarına şükranlarımızı sunarız.
***
Nisan ayındaki sergimiz, Beyaz Baretin Kadrajı adını taşıyan bir fotoğraf sergisi. Politeknik Mühendis, Mimar, Şehir Plancıları Dayanışma Derneği’nin 2018 yılından bu yana her sene farklı bir tema ile düzenlediği Beyaz Baretin Kadrajı Fotoğraf Sergisi’nin bu seneki teması “sokak hayvanları”:
“Toplumun, meslek insanlarının itirazlarına rağmen ve sokak hayvanlarının yaşam hakkını gasp etmeye yönelik müdahaleler içeren katliam yasasının ardından çeşitli kişiler ve kurumlarca, sokak hayvanlarına yönelen şiddet ve saldırıların hızla arttığına tanıklık ettik. Sokağımızda hergün görmeye alışık olduğumuz dostlarımızın yerinden edilerek, ölüm kampı barınaklara kapatılmasını meşru hale getiren yasaya karşı öfkeliyiz, her an endişe içinde onları nasıl koruyacağımızı düşünür olduk.
Kentleri insan merkezli gören yaklaşımın aksine, sokak hayvanları kentlerin bir diğer sakinleridir, sokaktaki dostlarımızdır. Sokakların çocuklar için daha güvenli olmasının, bir arada yaşama ve toplumsal iyilik halinin sürmesinin, insanların diğer canlılarla eşit ilişkiler kurmasının güvencesidir.
Sosyalleşmenin, eğlencenin kısacası yaşamın merkezi olan kent sokaklarında yüzyıllardır ağaçlar, kuşlar, kediler, köpekler bir arada yaşıyoruz ve bu birlikteliğin bozulmasını istemiyoruz. Sokak hayvanları ait oldukları yerlerde, yanı başımızda, özgürce ve güvende yaşasın istiyoruz.”
Kıraathane İstanbul Edebiyat Evi olarak bu sene altıncısı düzenlenen sergiye ev sahipliği yapmaktan büyük mutluluk duyuyoruz. 11 Nisan’da açılacak olan sergiyi 2 Mayıs'a kadar Cumartesi ve Pazar hariç her gün 11:00-19:00 saatleri arasında Kıraathane İstanbul Edebiyat Evi binasında görebilirsiniz.
***
Gazeteci İrfan Aktan, Karihōmen – Japonya’da Kürt Olmak adlı kitabında Japonya’nın dışlayıcı göçmen politikaları ve iltica başvurularının sistematik olarak reddedilmesi nedeniyle Kürtlerin maruz kaldığı “Karihōmen” uygulamasını tarihsel bağlamıyla inceliyor. Karihōmen, iltica başvurusu reddedilen ve ülkelerine geri gönderilmek istenen göçmenlerin, hapis tehdidi altında tutulduğu bir denetimli serbestlik statüsünü ifade ediyor. Aktan’a Japonya’daki göçmen dışlayıcı politika küresel ölçekte yükselen yabancı-göçmen karşıtı faşist hareketler açısından ilham kaynağı haline gelme potansiyeli taşıyor.
Ayrıca, kitap Japonya’daki ırkçı grupların Kürt karşıtlığı üzerinden nasıl bir nefret söylemi geliştirdiğini ve bu grupların Japon toplumunu göçmen korkusuyla nasıl etkilemeye çalıştığını da ele alıyor. 7 Nisanda yapılacak olan etkinliğin moderatörlüğünü Tuğçe Tatari üstleniyor.
***
9 Nisan 2022’de yitirdiğimiz şair, yazar Emirali Yağan’ın Babil’den Paris’e /Kitabeden Kitaba adlı kitabı, yakın ve uzak yanlarıyla tarih; öte dünya tasavvurlarıyla din, edebiyat, mitoloji ve siyasi okumalarının bütünlüklü bir toplamını sunuyor. Bir yanıyla da uygarlıklar ve kavimler tarihi okumalarını kapsıyor. 14 Nisanda Akın Yanardağ'ın moderatörlüğünde, C. Hakkı Zariç ve Ceren Gündoğan ile kitaba dair kapsamlı bir sohbete davetlisiniz.
***
15 Nisanda Donat Bayer ile Sylvain Cavaillès’in katılacakları bir şiir gecesine davetlisiniz.
***
“10. Yılında 10 Ekim Belgeselleri” dizimiz sürüyor:
Kıraathane İstanbul Edebiyat Evi’nde, 10 Ekim Barış Derneği ile ortaklaşa başlattığımız “10. Yılında 10 Ekim Belgeselleri” film gösterimlerinin üçüncüsünde, İlker Kılıç ve Gökhan Çakır’ın yönettiği Kuşlar Bile Severdi Benim Annemi belgeseli gösterilecek…
Katliamda hayatını kaybedenleri tanımak, anılarını yaşatmak üzere oluşturulan “Barış Belgeselleri Kolektifi”nin çalışmalarından biri olan bu belgesel, İstanbul HDP Üsküdar İlçe'den mitinge katılan Aycan Kaya, Azize Onat, Cemal Avşar ve Selim Örs'ün hikâyelerini anlatıyor. 16 nisanda belgesel gösteriminin ardından yönetmen Gökhan Çakır katılımcıların sorularını yanıtlayacak.
***
Modern Osmanlı edebi kültürü üzerine çalışmaları ve Zabel Yesayan çevirileriyle tanınan Mehmet Fatih Uslu’nun Osmanlı’dan Türkiye’ye modern Ermenice edebiyat hakkındaki yazılarından oluşan Çok Uzak Çok Yakın kitabını odağa alacak 21 Nisandaki bu etkinlikte, Fatih Altuğ ve Yalçın Armağan Ermenice edebiyatın Türkiye’nin merceğindeki görünümlerine dair Mehmet Fatih Uslu ile sohbet edecekler.
***
Kitap sohbetlerinde Sevengül Sönmez’in konuğu, Hep Sondan Başlar’dan sonraki romanı İncirlik Yazıbirkaç ay önce yayımlanan Taçlı Yazıcıoğlu…
***
28 nisandaki “Çeperden Merkeze: 1965'ten 1980'e Modernist Edebiyat" adlı konuşma serisinin üçüncü ve son bölümünde Esra Dicle ve Yalçın Armağan, 1975 ile 1980 arasında edebiyat alanındaki gelişmelere yakından bakıyor, Melih Cevdet Anday’ın Raziye romanı ile Adalet Ağaoğlu’nun Bir Düğün Gecesi romanını odağa alıyorlar.
***
“Bir Var Olma ve Kendi Olma Mücadelesi: Kürt Edebiyatı” adlı konuşma serisinin ikincisinde şair Çayan Okuduci ve gazeteci Ferhat Yaşar, Kürt şiirinin güçlü sesi Jîla Huseynî’ın imgelerinin peşine düşecek, şiirlerini kurduğu ve konumlandığı yeri konuşacaklar. 29 Nisanda…
***
Bu sayfayla ve Kıraathane’yle yeni tanışanlar için bir not: Her türden ekonomik zorluklara rağmen, Kıraathane İstanbul’un etkinlikleri ücretsiz ve herkese açık. 2025’in ilk günlerinde sizleri, tanışmak, tartışmak ve dayanışma ağları içinde yer alabilmek için Kıraathane’ye bekliyoruz. Yine bu sayfalarda yer alan programımızı inceleyip istediklerinize katılabilirsiniz. Önceden yer ayırtmanızı tavsiye ederiz. Gelemeyenler, etkinliklerimizi kaçıranlar ya da başka şehirlerde yaşayanlar için bütün etkinliklerimizi (maalesef sergilerimiz hariç!) mutlaka Youtube kanalımıza koyuyoruz. O yüzden, Youtube’da Kıraathane İstanbul Edebiyat Evi’nin kanalına abone olmayı da unutmayınız!