24 Nisan 2024 Çarşamba 19:00
Geç Dönem Osmanlı İmparatorluğu’nda Kürt Aydınlarına Bir Bakış
Tahir Baykuşak
Moderatör: Alişan Akpınar
Dil Konuşmaları
Nakş û tasvîr, hutut û tezhîb
Hep Stanbol’da bulur zînet û zîb
Urfalı Nabi yukarıdaki beytinde İstanbul’u sanat ve sanatçının hakkettiği değeri gördüğü bir mekân olarak işaret eder. Bu durum imparatorluğun klasik döneminde patronaj ilişkilerinin sürdüğü dönemde de, Osmanlı modernleşmesinin iyiden iyiye hissedildiği 19. yüzyılda da böyledir. Fakat Kürt aydın, yazar ve sanatçıları açısından bakılırsa imparatorluğun klasik döneminde tekil örnekler olarak karşımıza çıkan şahsiyetlerin 19. yüzyılın sonu ve 20. yüzyılın ilk çeyreğinde sayılarının gittikçe arttığı gerçeği karşımıza çıkmaktadır. Bu durum merkezileşme faaliyetleri sonucu dağıtılan Kürt mir ailelerinin İstanbul’a yerleştirilmesi, imparatorluğun modernleşen idari ve askeri bürokrasisinde artan oranda duyulan memur ihtiyacı ve yükseköğrenim kurumlarının payitahtta açılmaları sebepleriyle açıklanabilir.
Tüm bu nedenler İstanbul’da şekillenen Kürt aydın hareketinin karakteri hakkında ipuçları verir. Farklı bölgelerden gelen bu Kürt aydınlarının kendi aralarında kurdukları ilişkiler ile şehir ve şehrin entelektüel yaşamıyla ilgili geliştirdikleri ilişkiler kuşkusuz çeşitlilik arz etmektedir.
Tahir Baykuşak, Alişan Akpınar moderatörlüğünde bu ilişkilerin şekillendiği İstanbul’da, Kürt aydın hareketi ve bu hareketin üyelerini bir bütün olarak değerlendirecek.
Tahir Baykuşak: Diyarbakır Silvan'da doğdu. Ortaöğetime kadar olan öğrenimini doğduğu ilçede, lisans eğitimini de Dicle Üniversitesi Eğitim Fakültesi’nde tamamladı. 2006 yılından beri İstanbul'da öğretmenlik yapmakta. Yüksek lisans tezini Mütareke dönemi Kürt yayın organlarından olan Jîn Dergisi üzerine yaptı. İstanbul Kürt Enstitüsü ve Kürdoloji Çalışmaları Birimi üyesi olarak çeşitli kurumlarda Kürt dili ve tarihi üzerine dersler vermekte ve bu alandaki çalışmalara katkı sunmaya devam etmektedir.
Alişan Akpınar: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih bölümünden mezunudur. Yine aynı üniversitede “Aşiret Mektebi” isimli teziyle Yüksek Lisansını tamamladı. Boğaziçi Gösteri Sanatları Topluluğu- Toplumsal Araştırmalar Komisyonu ve Kürdoloji Çalışmaları Grubu’nda son dönem Osmanlı tarihi ve Osmanlı’nın Kürt meselesi üzerine çalışmalar yapmaktadır. Aşiret, Mektep, Devlet (Aram Yayınları 2001) isimli bir kitabı vardır.
Katkıda bulunduğu kitaplar: Emir Bedirhan (Bgst Yayınları, 2007), Hînkerê Zimanê Kurdî (Bgst Yayınları, 2008), Osmanlı Kürdistanı(Bgst Yayınları, 2011), Rojî Kurd 1913 (İstanbul Kürt Enstitüsü Yayınları, 2013). Alişan Akpınar halen 19. yüzyılda Osmanlı Devleti’nde Kürtler ve Alevi topluluklar üzerine çalışmalarını sürdürmektedir.
Lütfen önceden kaydolunuz.