19 Mart 2022 Cumartesi 21:00
Göğsü Kınalı Serçe
Nazan Maksudyan
Füruzan Konuşmaları
Füruzan Konuşmaları serimizin son konuşması, yazarın en çok bilinen kitaplarından biri üzerine değil, belki de çoğumuzun görmediği, okumadığı bir metin üzerine.
Göğsü Kınalı Serçe: Türkiye Hakkında Resimli Kitap (Vom rotgesprenkelten Spatzen: Ein Bilderbuch über die Türkei), Füruzan’ın Doğu Almanya’nın çocuk ve gençlik edebiyatında önemli yeri olan Wera ve Claus Küchenmeister’la birlikte “derlediği” bir çocuk kitabı. 1980 yılında Der Kinderbuchverlag tarafından basılan kitap Doğu Almanya’daki okura, çocuk kitabı estetiğine sadık kalarak, ancak içerik itibariyle kimi zaman daha “yetişkin” bir söylemle Türkiye’yi ve Türkçe edebiyatı tanıtmayı hedeflemiş.
Kitaba adını veren “göğsü kınalı serçe” masalının ve hikâyedeki kıssanın Füruzan için ne anlama geldiği konusunda düşünmekte fayda var. Aslında fırtınadan çok korkan, “eti ne budu ne” bir minik serçe, yine de olası felaket karşısında direnişini sürdürür. Kendi canından hiç söz açmaz, yeryüzündeki diğer sayısız canlıyı korumaktır esas amacı. Diğerkâmdır, dayanışma içindedir. Küçük bir serçenin, küçük bir ülkenin, küçük bir çocuğun sarsılmaz mukavemetine, mütevazı cesaretine, cömert fedakarlığına, kahramanlık taslamadan dünyaya kafa tutmasına hayranlık vardır masalda.
Kitabın merkezinde de ezilmişliği dışlamayan, aşağılanmışları sessizleştirmeyen, dolayısıyla abartıya kaçmayan, ama yine de makul ve mümkün bir umut var. Küçük bir yıldız gibi yanıp sönen bir umut ve direnç.
Nazan Maksudyan'dan, bu sıradışı çocuk kitabından hareketle, Füruzan'ın yazar kişiliği ve duruşunu daha iyi anlamamıza yardımcı bir konuşma.
Nazan Maksudyan: Geç dönem Osmanlı İmparatorluğu ve modern Türkiye tarihi tarihçisidir. 2016’dan beri Berlin’de yaşıyor. Freie Universität Berlin'de Einstein Konuk Profesörü ve Center Marc Bloch'ta araştırmacı olarak çalışmaktadır. Uzmanlık alanı geç Osmanlı İmparatorluğu'nun (18. - 20. yüzyıllar) sosyal ve kültürel tarihidir. Araştırmaları çocuk ve gençlik çalışmaları, cinsiyet çalışmaları, küresel tarih, entelektüel tarih ve bilim tarihi konularına odaklanmaktadır.
Yayınları arasında Türklüğü Ölçmek (Metis, 2005), Orphans and Destitute Children in the Late Ottoman Empire (Syracuse University Press, 2014), der. Women and the City, Women in the City (New York: Berghahn, 2014); "Control over Life, Control over Body: Female Suicide in Early Republican Turkey”, Women’s History Review (2015); Ottoman Children and Youth During World War I (Syracuse University Press, 2019), "The Orphan Nation: Gendered Humanitarianism for Armenian Survivor Children in Istanbul, 1919–1922” (2020) yer almaktadır.
YouTube üzerinden ilk gösterim.