10 Ocak 2020 Cuma 19:00
Memleket Serisi
Ahmet Elhan
Sergi Açılışı
2020 Kış sezonumuzu Ahmet Elhan’ın sergisiyle açıyoruz.
İlk sergilenişi Kıraathane’de gerçekleşecek bu hafıza çalışmasında sanatçı “Memleket Serisi” adı verilen posta pullarının görüntüleriyle oluşturduğu kolajda, 60 yıl önceki bir devlet propagandasını yorumluyor.
Ahmet Elhan’ı optik imgenin bütün hâllerini merak edip inceleyen, fotoğrafın geçmişte ne yaptığını ve bugün ne yapmakta olduğunu sürekli irdelemeyi seven, araştırmacı bir sanatçı olarak tanıyoruz. Onun fotoğraf serileri mutlaka bir fikrin, bir tekniğin, yeni ve farklı bir görsel olanağın peşinden gider. Bu sefer de, posta pullarını dijital ortama aktararak, görüntülerle oynadığını görüyoruz.
1958-1960 yıllarında il sayısının 67’ye çıkartılması nedeniyle, şehirleri tanıtmak için çıkartılan posta pullarında, her ilin bir fotoğrafı var. Çoğunlukla hâkim bir tepeden çekilmiş, huzurlu, ideal şehir görüntüleri. Tanıtım amacıyla çekilen fotoğraflar adeta devletin iller idaresi anlayışının reklamı, toplumu aynılaştırma tasavvurunun bir yansıması.
Şehirler bu pullarda sanatçının “ölü temsil” dediği, steril kompozisyonlarla yansıtılmış. Hepsi bomboş, hayatın gözükmediği kartpostal tipi peyzajlar.
Sanatçı, kurguladığı 34 karenin her birinde iki şehri yan yana getiriyor ve her şehrin sadece yarısı görünüyor, böylece o huzurlu ve tek tip şehir görüntülerinin ardında bölünmüş bir toplum olduğunu anlıyoruz. Arka plana, 27 Mayıs 1960 darbesine yol açan toplumsal çatışmaların fotoğrafını koyarak, kaynamakta olan ülkenin asıl gerçeğini hatırlatıyor. İnsanların gittikleri kahveleri bile ayırdıkları, kutuplaşmış bir toplum gerçeği. Ama devlet mantığı kesintiye uğramamış, pulların yayınlanması 27 Mayıstan sonra da 1960 Ağustos’una kadar devam etmiş.
Bu kolaj çalışmasını izleyince, zihnimizde doğallıkla bir soru uyanıyor. 1960’tan 2020’ye, 67 ilden 81 ile ulaşan Türkiye bu son 60 yılda nereden nereye geldi ya da gelemedi?
İlginç olan, bu pul serisinin 2005-2006 yıllarında “İller Serisi” adıyla tekrar basılması. Bu sefer de masalsı, minyatür tipi çizimler seçen devlet, ülkedeki şehirlerin yapılaşma gerçeğinden tamamen uzak, hayal ürünü, tiyatro dekoru gibi bir kompozisyon anlayışı sunuyor bizlere.
Siyasetin görsel temsilleri üzerine kurduğu bu yerleştirme, Ahmet Elhan’ın her çalışmasında, en soyut işlerinde bile, hem imge hem toplum üzerine düşünmeyi hiçbir zaman gözardı etmediğini hatırlatıyor.
“Memleket Serisi” sergisi 24 Ocak’a kadar hafta içi her gün ve Cumartesi günleri 10:00-20:00 saatleri arasında gezilebilir.
Ahmet Elhan: 1959 İzmir doğumlu. Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi'nde Grafik Tasarım, Dokuz Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi'nde Sinema-TV eğitimi aldı. Fotografik görüntü üzerine çalışıyor. İstanbul’da yaşıyor.
Lütfen önceden kaydolunuz.